Giai thoại Trần_Thực

Gia đình danh sĩ

Bấy giờ Thực với Tuân Thục là danh sĩ bậc nhất ở quận Dĩnh Xuyên, đều nhờ đạo đức, học vấn và tài năng mà có được danh vọng. Thực xuất thân thấp kém, làm quan thanh liêm, nên gia cảnh bần hàn, còn Thục là cháu 11 đời của Tuân tử, tuy được phong Lãng Lăng hầu nhưng cảnh ngộ cũng chẳng khá hơn. Thực đến thăm Thục, vì tiết kiệm nên không có nô bộc trong nhà, bèn sai Kỷ đẩy xe, Trạm giữ gậy và túi, riêng con trai của Kỷ là Trần Quần còn bé, được ngồi cùng xe với ông nội. Thục có tám con trai đều là danh sĩ, đương thời gọi là bát long, sai Tuân Tĩnh mở cửa, Tuân Sảng hầu rượu, 6 người còn lại nấu ăn, phục dịch, riêng con trai của Sảng là Tuân Úc cũng còn bé, được ngồi trên đùi của ông nội. Đương thời ca ngợi quận Dĩnh Xuyên lắm nhân tài, mà hai nhà Trần – Tuân là nhiều nhất.[4]

Bất hiếu ngang với bất trung

Thực làm Thái Khâu trưởng, có viên Lại nói dối mẹ bệnh để xin nghỉ, việc bị phát hiện; ông lệnh cho giết chết hắn ta. Chủ bộ xin khảo xét gian trá trong những lời cầu xin, Thực nói: “Khi quân là bất trung, trù ếm mẹ bệnh là bất hiếu; bất trung với bất hiếu, tội nào chẳng lớn. Khảo xét gian trá, không gì qua khỏi hai tội này.” [5]

Dạy người quan trọng hơn giết người

Thực làm Thái Khâu trưởng, ở huyện bắt được kẻ giết người cướp của. Thực chưa đến hiện trường, giữa đường nghe được trong dân có kẻ sinh con mà không nuôi dạy, bèn quay xe về để xử lý. Chủ bộ nói: “Tên giặc quan trọng hơn, nên xét trước vụ án bỏ con.” Thực hỏi lại: “Cướp của giết người, sao bằng mẹ bỏ rơi con?” [5]